Bệnh Zona thần kinh hay còn gọi là giời leo, là một loại bệnh nhiễm trùng do virus varicella-zoster (virus gây bệnh thủy đậu) gây ra. Người bị bệnh nếu không chăm sóc và kiêng khem đúng cách có thể để lại sẹo và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Vậy bị bệnh Zona thần kinh kiêng gì để hạn chế sẹo? Cùng tham khảo tiếp bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết nhé.
Tại sao cần kiêng cữ khi mắc bệnh Zona?
Bệnh Zona có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí có thể hình thành sẹo xấu trên da nếu không được chăm sóc đúng cách. Đó cũng là lý do giải thích vì sao người bệnh cần kiêng cữ khi bị Zona:
Hạn chế lây lan: Mặc dù Zona không lây trực tiếp lây từ người sang người, nhưng những người chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin phòng bệnh có thể nhiễm virus này và phát triển thành thủy đậu. Do đó, người bệnh cần tránh tiếp xúc với những người dễ bị tổn thương, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi hoặc người có hệ miễn dịch yếu.
Ngăn ngừa biến chứng: Vùng da bị tổn thương do Zona rất dễ nhiễm trùng nếu không được chăm sóc kỹ lưỡng. Việc kiêng tắm bằng nước nóng, hạn chế gãi hoặc chạm vào vùng da bị tổn thương sẽ giúp tránh tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
Giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn: Người bệnh cần kiêng một số loại thực phẩm và duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh chóng.
Bị Zona thần kinh kiêng gì để nhanh khỏi và tránh sẹo?
Để nhanh chóng hồi phục và hạn chế tối đa việc để lại sẹo, người mắc bệnh Zona thần kinh cần đặc biệt chú ý chế độ sinh hoạt và kiêng cữ một số điều dưới đây:
Tránh gãi và cào vùng da bị tổn thương
Một trong những điều tối kỵ khi mắc bệnh Zona thần kinh là gãi hoặc cào vùng da bị mụn nước. Mặc dù các mụn nước gây ngứa ngáy, nhưng việc gãi không chỉ làm tổn thương da sâu hơn mà còn tăng nguy cơ nhiễm trùng. Điều này có thể khiến bệnh lâu khỏi hơn và dễ để lại sẹo.
Tránh tiếp xúc với nước quá lâu
Việc tiếp xúc với nước quá lâu, đặc biệt là khi tắm, có thể làm mềm da và khiến các mụn nước dễ vỡ hơn, từ đó tăng nguy cơ nhiễm trùng. Đồng thời, khi da ẩm ướt lâu, môi trường sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, làm chậm quá trình lành bệnh.
Thay vào đó, bạn nên hạn chế tắm nước quá nóng, không ngâm mình quá lâu và tránh để vùng da bị tổn thương tiếp xúc với nước trực tiếp. Sau khi tắm, nên lau khô da nhẹ nhàng bằng khăn sạch.
Không kiêng gió, kiêng nước
Theo quan niệm dân gian, người bị Zona thần kinh cần kiêng gió và kiêng nước hay hạn chế tắm rửa và tránh tiếp xúc với gió. Tuy nhiên, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Trên thực tế, việc không tắm rửa nhiều ngày khiến bụi bẩn trên da tích tụ, tạo môi trường cho vi khuẩn hoạt động và có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
Vì vậy, mỗi ngày bạn nên vệ sinh thường xuyên bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch do bác sĩ chỉ định. Đồng thời mặc áo quần rộng rãi, thông thoáng để tránh tình trạng cọ xát làm vỡ mụn nước.
Không tự ý bôi thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ
Tùy thuộc vào triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh cũng như mỗi loại thuốc có công dụng và liều lượng khác nhau. Việc tự ý điều trị có thể dẫn đến nhiều hệ lụy không mong muốn. Do đó, điều quan trọng là bạn không nên tự ý sử dụng hay bôi thuốc mà chưa có chỉ định của bác sĩ.
Bị Zona thần kinh kiêng ăn gì?
Như đã chia sẻ ở trên, chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình hồi phục. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm hàng đầu mà người bị bệnh Zona thần kinh nên tránh để giảm triệu chứng và tăng cường sức khỏe.
Thực phẩm nhiều đường
Thực phẩm chứa nhiều đường, như bánh ngọt, nước ngọt có ga và các món tráng miệng ngọt, có thể làm suy giảm hệ miễn dịch. Đường có thể làm tăng viêm và tạo điều kiện cho virus phát triển, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của bệnh Zona.
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Các thực phẩm như thịt đỏ, thực phẩm chiên rán và đồ ăn nhanh thường chứa nhiều chất béo bão hòa. Chất béo này không chỉ gây tăng cholesterol mà còn có thể kích thích tình trạng viêm, làm chậm quá trình hồi phục.
Thực phẩm chế biến sẵn
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều hóa chất, phẩm màu và phụ gia có thể gây kích thích cho da. Loại thực phẩm này không chỉ không có lợi cho sức khỏe mà còn có thể khiến tình trạng bệnh Zona trở nên trầm trọng hơn.
Rượu và đồ uống có cồn
Rượu và các loại đồ uống có cồn có thể làm suy giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, khiến cho cơ thể không thể chiến đấu hiệu quả với virus Zona. Hơn nữa, rượu cũng có thể làm gia tăng cảm giác đau đớn, khó chịu ở vùng da bị ảnh hưởng.
Thực phẩm có khả năng gây dị ứng
Một số người có thể bị dị ứng với một số thực phẩm như hải sản, đậu phộng hoặc gluten. Nếu có tiền sử dị ứng với những loại thực phẩm này, tốt nhất bạn nên kiêng cữ để tránh gây ra phản ứng dị ứng, khiến tình trạng Zona trở nên xấu hơn.
Kiêng ăn thực phẩm chứa arginine cao
Arginine là một loại axit amin có thể kích thích virus varicella-zoster phát triển mạnh hơn, làm cho tình trạng bệnh Zona trầm trọng thêm. Do đó, trong thời gian bị bệnh, bạn nên tránh ăn những thực phẩm chứa nhiều arginine như:
- Socola: Mặc dù là món ăn yêu thích của nhiều người, tuy nhiên socola lại chứa nhiều arginine, dễ làm tăng nguy cơ tái phát và lây lan virus.
- Các loại hạt: Hạnh nhân, hạt dẻ, hạt điều là những thực phẩm chứa nhiều arginine, do đó bạn nên hạn chế tiêu thụ khi mắc bệnh.
- Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn: Các loại thịt như thịt bò, thịt lợn, thịt xông khói cũng chứa hàm lượng arginine cao.
Thay vào đó, bạn nên bổ sung thực phẩm giàu lysine, một loại axit amin giúp ức chế sự phát triển của virus. Những thực phẩm giàu lysine bao gồm cá, gà, trứng, và sữa.
Kiêng ăn đồ cay nóng, chiên xào
Các món ăn cay nóng và đồ chiên xào có thể làm tình trạng viêm nhiễm da nghiêm trọng hơn, khiến vùng da bị Zona dễ sưng tấy và mưng mủ. Các loại thực phẩm này có thể bao gồm:
- Ớt, tiêu, tỏi sống: Có thể kích thích các nốt mụn nước bùng phát mạnh hơn.
- Món chiên, rán: Dầu mỡ trong các món ăn này làm cho da khó hồi phục, tăng nguy cơ nhiễm trùng và để lại sẹo.
Thay vào đó, bạn nên thay thế bằng các món hấp, luộc hoặc thực phẩm nhẹ nhàng như súp, cháo để giảm tải cho hệ tiêu hóa và giúp da nhanh phục hồi.
Những thực phẩm nên bổ sung khi bị Zona thần kinh
Ngoài việc kiêng cữ một số thực phẩm để tránh tình trạng bệnh chuyển biến nặng hơn, người bị Zona thần kinh cũng cần chú trọng đến việc bổ sung những thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe, thúc đẩy quá trình phục hồi:
Thực phẩm giàu lysine
Lysine là một loại amino acid có tác dụng ức chế sự phát triển của virus varicella-zoster. Các thực phẩm giàu lysine như trứng, sữa, cá, thịt gà và các sản phẩm từ sữa nên được bổ sung vào chế độ ăn.
Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình hồi phục da. Các loại trái cây và rau xanh giàu vitamin C như cam, chanh, kiwi, ớt chuông, bông cải xanh rất tốt cho người bị Zona.
Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm giúp tăng cường hệ miễn dịch và đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương. Thực phẩm giàu kẽm bao gồm thịt bò, thịt gà, hải sản (nhất là hàu), hạt bí ngô và đậu.
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa
Các chất chống oxy hóa có trong rau xanh, trái cây tươi và các loại hạt giúp bảo vệ các tế bào da khỏi tổn thương và hỗ trợ quá trình phục hồi da bị tổn thương do Zona thần kinh.
Bị Zona thần kinh có kiêng nước không?
Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến khi mắc bệnh Zona thần kinh là cần kiêng nước và hạn chế tắm. Nhiều người cho rằng việc tiếp xúc với nước sẽ làm các nốt mụn nước vỡ ra, lây lan và khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, quan niệm này hoàn toàn không có cơ sở khoa học.
Vậy tại sao KHÔNG NÊN kiêng nước khi bị Zona thần kinh?
Vệ sinh là điều cần thiết: Việc giữ vệ sinh sạch sẽ cho vùng da bị tổn thương là vô cùng quan trọng. Tắm giúp loại bỏ mồ hôi, bụi bẩn và vi khuẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng thứ cấp.
Không làm bệnh trầm trọng hơn: Tiếp xúc với nước sạch không làm cho các nốt mụn nước vỡ ra nhiều hơn hay làm bệnh lây lan nhanh hơn. Ngược lại, việc giữ cho da sạch sẽ sẽ giúp các vết thương mau lành.
Giảm ngứa và khó chịu: Tắm bằng nước ấm có thể giúp làm dịu da, giảm ngứa và khó chịu.
Những lưu ý khi tắm cho người bị Zona thần kinh:
- Tắm bằng nước ấm: Tránh tắm bằng nước quá nóng hoặc quá lạnh. Nước ấm sẽ giúp làm dịu da và giảm kích ứng.
- Tắm nhanh: Tránh ngâm mình quá lâu trong nước.
- Lau khô nhẹ nhàng: Sau khi tắm xong, nhớ lau khô người bằng khăn mềm và thấm nhẹ nhàng lên vùng da bị tổn thương.
- Không gãi ngứa: Ngứa là triệu chứng thường gặp khi bị Zona thần kinh. Tuy nhiên, việc gãi ngứa có thể làm vỡ các nốt mụn nước và gây nhiễm trùng.
Trên đây là một số thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn khi bị bệnh Zona thần kinh kiêng gì để hạn chế việc để lại sẹo. Ngoài ra bạn đọc có thể tham khảo thêm một số bài viết đã có để tìm hiểu thêm Zona thần kinh có lây không nhé.